Hoe een Buurtcirkel van betekenis is

Sinds 2013 bestaat het sociale programma Buurtcirkel, een afgeleide van de Engelse methode ‘Community Supported Networks’, van Keyring. Inmiddels zijn er zo’n zestig Buurtcirkels actief of in oprichting waarin buurt- of wijkbewoners elkaar ondersteunen met dagelijkse activiteiten en samen leuke dingen doen. Samen met een vrijwilliger en een Buurtcirkelcoach als vangnet.

Binnen de ouderenzorg werd opgemerkt dat ouderen vaak onvoldoende aansluiting vinden bij andere leeftijdsgroepen. Er bleek behoefte te zijn aan een groep specifiek voor ouderen. Dertien vrouwen in Ridderkerk vormen nu samen de eerste seniorenbuurtcirkel in combinatie met zorgorganisatie Aafje, met een gemiddelde leeftijd van 77 jaar.

Meer zingeving en kwaliteit van leven

Ruud van der Kind is accountmanager bij +Vijf, een initiatief van Pameijer en onder meer verantwoordelijk voor het uitbreiden van het aantal Buurtcirkels in Nederland. Enthousiast vertelt hij over de betekenis die het voor deelnemers heeft. ‘Het maakt dat mensen weer een sociaal gewaardeerde rol hebben.’

Waar er bij hulp van een professional vaak een ongelijkwaardige relatie ontstaat, omdat de een wel en de ander geen hulp nodig heeft, is er in een Buurtcirkel juist sprake van een gelijkwaardige relatie. Het vermindert de professionele afhankelijkheid.

Nieuwe en andere energie

‘Sinds eind vorig jaar is de groep vrouwen in Ridderkerk bij elkaar waarvan de oudste deelnemer begin negentig is. Het contact onderling is goed en ze staan voor elkaar klaar wanneer nodig. Het effect van die nieuwe, en andere energie is mooi om te zien,’ vertelt van der Kind.

Wat kunnen deelnemers voor elkaar betekenen?

Een groep wordt niet vanuit een diagnose samengesteld, maar vanuit wat iemand nog wél heeft toe te voegen. Wederkerigheid is dan ook een belangrijk element bij de Buurtcirkel. Zo had één van de oudste deelnemers uit de Buurtcirkel haar pols gebroken. Eigenlijk had ze WMO-zorg nodig, maar omdat de andere vrouwen haar ondersteunden kon ze zich zonder professionele redden. Op de achtergond was er wel een Buurtcirkelcoach beschikbaar als vangnet.

Maar niet alleen in zorgvraag wordt voldaan binnen de Buurtcirkel, ook in het doen van boodschappen, koken en het oplossen van problemen ondersteunen de deelnemers elkaar. ‘Het mooie is dat door het geven van de steun aan een ander, je zelf ook weer een rol van betekenis krijgt.’

Eigen regie en eigenaarschap

De kunst is om de regie en het eigenaarschap terug te leggen bij de deelnemers. Vanuit een faciliterende rol met de handen op de rug ondersteunen. Soms is dat ingewikkeld, een coach vindt het ook leuk om te begeleiden en op te lossen. De coaches worden getraind en krijgen ondersteuning en intervisie om ze hier scherp op te houden.

Het is belangrijk dat het concept zoals het nu bestaat waardevol en van toegevoegde waarde is. De gewone, dagelijkse activiteiten worden binnen een Buurtcirkel samen, vaak met de vrijwilliger, gedaan. Er worden ook structureel resultaten gemeten zodat de toegevoegde waarde ook zichtbaar wordt en blijft.

Gelukkiger en ook gezonder

Van der Kind: ‘Als het leven weer plezierig wordt, heeft dat effect op je welbevinden en ook op je gezondheid. Je doet er weer toe, dat is de opzet van Buurtcirkel.’

Meer weten?

Kijk op de website van +vijf of van buurtcirkel.