Coalitie in Reusel-de Mierden, Noord-Brabant

Gemeente Kempen

In de Kempen werken we al veel samen op het gebied van gezondheid en preventie. Het was voor onze gemeente dan ook een logische keuze om ook voor het thema eenzaamheid de handen ineen te slaan. Samen met de gemeenten Bergeijk en Eersel en met onze partners kunnen we het verschil maken voor mensen die eenzaam zijn.

Doelstellingen

We willen eenzaamheid in de Kempen verminderen en het liefst voorkomen.

Op basis van de startbijeenkomst en de input die we daar hebben opgehaald, willen we extra inzetten op de volgende drie thema’s:

  • Taboe doorbreken
  • Signaleren en vervolgstappen
  • Sociale vaardigheden

Programma

1.      Bestuurlijk commitment

Het college van de gemeente Reusel-De Mierden is enthousiast over Een tegen eenzaamheid en ziet het belang hiervan. Door corona is het besef dat eenzaamheid een groot aandachtspunt is, alleen maar toegenomen. De wethouder heeft in het najaar van 2020 (tijdens de week van de eenzaamheid) getekend voor de aanpak met de 5 pijlers. Eenzaamheid is eerder al als thema opgenomen is het beleidskader sociaal domein.

Daarnaast hebben de gemeenten in de Kempen nu ook samen een Kempisch Preventieakkoord opgesteld. Een gezonde Kempen, dat doen we samen. In de Kempen gebeurt al veel op het gebied van gezondheid en preventie. Met het akkoord willen we dit aanbod verbinden en versterken. Een van de thema’s is ‘welbevinden’. Hierin heeft het thema eenzaamheid een expliciete plaats gekregen.

2.      Creëer een sterk netwerk

In de Kempen gebeurt al veel en is een groot aanbod van partijen die allemaal hun eigen rol vervullen bij het aanpakken van eenzaamheid. Hieronder een kleine opsomming om een eerste indruk te geven. Specifiek voor onze gemeente is een werkgroep Mantelzorg en een werkgroep Dementie actief. Ons loket van A tot Z voert huisbezoeken uit bij 75 plussers die daar interesse in hebben. Er is een DigiTaalhuis geopend. Verder hebben we als gemeente Mijnbuurtje opgericht, dit is een participatietool/werkwijze. Hierin spelen buurtverbinders een essentiële rol, een team van actieve inwoners en professionals. Samen maken zij alle mooie dingen in de buurt zichtbaar, verbinden inwoners en organisaties en zorgen voor een aantrekkelijk online platform waar alles te vinden is. Kijk op www.grensdorpen.nl.

Verder heeft elke kern een eigen werkgroep Zorg en Welzijn die huiskamerprojecten aanbiedt. De werkgroepen werken ook samen met het Loket van A tot Z (ons WMO loket). De gemeente werkt samen met Wél!zijn de Kempen, die veel aanbod heeft zoals het Maatjesproject. Daarnaast zijn er initiatieven om samen te eten, zoals Kei lekker eten in Cultureel Centrum de Kei in Reusel en de KBO Hooge Mierde die elke 3 weken een samen eten bijeenkomst organiseert.

De opzet is om lokale samenwerking verder vorm te geven en daarbij ondernemers en andere organisaties, zowel professionals als ook vrijwilligers verder bij te gaan te betrekken. Met het organiseren van de startbijeenkomst eind januari 2021 en het uitwerken van de aanpak tegen eenzaamheid zijn de eerste stappen gezet naar een netwerk. Het is onze wens om dit de komende jaren verder uit te bouwen.

Een belangrijke coalitie die er overigens al is, is Kempenbranie. Waarbij we in de Kempen samen met de Middelbare Scholen, GGD en Novadic-Kentron werken aan het terugdringen van het middelgebruik door ons te richten op de omgeving van het kind en in te zetten op de beschermende factoren. Welbevinden is een van de speerpunten van Kempenbranie.

3.      Betrek mensen, eenzamen zelf

Bij de startbijeenkomst zijn ervaringsdeskundigen betrokken, zij hebben daar hun ervaringen gedeeld en meegedacht over de aanpak van eenzaamheid.

Onze inzet is verder om inwoners en/of ervaringsdeskundigen te betrekken bij het netwerk en de aanpak van eenzaamheid, bijvoorbeeld door deelname aan een werkgroep.

4.      Werk aan een duurzame aanpak

In onze aanpak werken we aan alle zes de bouwstenen van een effectieve aanpak tegen eenzaamheid. Te weten:

  1. Samenwerken
  2. Informeren
  3. Weten
  4. Vinden
  5. Ondersteunen
  6. Kwaliteit bieden

Met deze aanpak en de extra aandacht voor de drie thema’s die naar voren zijn gekomen uit de startbijeenkomst werken we aan een brede en structurele aanpak. De drie thema’s zijn:

  •  Doorbreken van het taboe op eenzaamheid.
  • Het signaleren en bespreekbaar maken van eenzaamheid, en wat zijn dan de vervolgstappen.
  • We willen het huidige ondersteuningsaanbod verrijken met aandacht voor sociale vaardigheden.

Deze vaardigheden zijn namelijk belangrijk om sociale relaties aan te kunnen gaan.

In onze aanpak wordt de kracht van positieve gezondheid erkend. Bij positieve gezondheid gaat het niet alleen om lichaamsfuncties zoals je gezond voelen of een goede conditie hebben, maar ook om mentaal welbevinden, zingeving, kwaliteit van leven, meedoen en goed voor jezelf kunnen zorgen. Dit biedt veel meer kansen om eenzaamheid aan te pakken maar ook om het te voorkomen. Ook is er aandacht voor de beschermende factoren voor de jeugd. Dit is een van de kenmerken van onze Kempenbranie aanpak. De beschermende factoren voor de jeugd dragen bij aan een gezonde en veilige ontwikkeling. Door hierop in te zetten kun je eraan werken om problemen te voorkomen.

Daarnaast biedt de levensloopbenadering van ons preventieakkoord een mooie kapstok om te werken aan gezondheid en om eenzaamheid tegen te gaan. Concreet betekent de levensloopbenadering dat er extra aandacht is voor de levensfasen en voor levensgebeurtenissen die invloed kunnen hebben op de leefstijl en de gezondheid. Dit kunnen gewone gebeurtenissen zijn, die voor ieder persoon ongeveer hetzelfde zijn, zoals de stap van de basisschool naar het voortgezet onderwijs, een zwangerschap of pensionering. Maar het kunnen ook onverwachte gebeurtenissen zijn zoals het verlies van een baan, het krijgen van een ongeluk of ziekte, of het overlijden van een naaste. De levensloopbenadering helpt bij het kiezen van passende interventies die de gezondheid op een positieve manier kunnen beïnvloeden.

5.      Monitoring en evaluatie

Met de gezondheidsmonitor doet de GGD periodiek onderzoek naar de gezondheid van de inwoners in de Kempen en de factoren die hier een rol bij spelen. Deze cijfers willen we gebruiken om de dialoog aan te gaan met onze partners. Om met hen de inzet te evalueren en waar nodig bij te stellen en samen nieuwe doelen en acties  af te spreken.

In onze aanpak maken we onder andere gebruik van de online tool ‘Wegwijs in de aanpak van eenzaamheid’ (Movisie), de handreiking ‘De lokale aanpak van eenzaamheid’ (Coalitie erbij 2018) en kennis uit het dossier ‘Wat werkt bij eenzaamheid’ (Movisie). Ook gaan we gebruik maken van trainingen over het signaleren en bespreekbaar maken van eenzaamheid en de handreiking ‘Eén tegen eenzaamheid met ondernemers’.

Deelnemende organisaties

Bij de startbijeenkomst waren deelnemers van zeer uiteenlopende organisaties in de Kempen aanwezig. Van professionals, inwoners, vrijwilligers. Van buurtvereniging, dorpsraad, geestelijke gezondheidszorg, woningstichting, Zonnebloem, KBO, GGD Brabant-Zuidoost tot bibliotheek de Kempen en nog veel meer. Zij hebben allemaal meegedacht over de aanpak van eenzaamheid en met hen willen we de komende jaren ook de samenwerking verder versterken.

Contact

Contactpersoon: Marit van Dooren en Marjo Luttels

Telefoonnummer: 088-4970993 en 088-4970163

E-mail: m.vandooren@reuseldemierden.nl / m.luttels@reuseldemierden.nl